بررسی اثر سازه آبشکن بر هیدرولیک جریان و رسوب آبگیرهای جانبی واقع در قوس آبراهه

Authors

  • مجتبی صانعی دانشیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • هانی تبریزی دانشجوی دکتری سازه‌های آبی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان
Abstract:

فرایند آبگیری از رودخانه‌­ها به‌وسیله سازه آبگیر همواره با انحراف رسوبات با اندازه‌‌های متفاوت همراه می‌‌باشد. انحراف رسوبات به‌صورت بار بستر به کانال آبگیر، تأسیسات انتقال آب پایین‌‌دست آبگیر و طرح آبرسانی را با مشکلاتی روبرو می‌‌نماید. اصلاح ساختار جریان با استفاده از سازه‌‌های حفاظتی از روش‌‌های افزایش آبگیری و کاهش رسوب ورودی به آبگیر می‌‌باشد. در تحقیق حاضر تأثیر سازه‌ آبشکن در اصلاح الگوی جریان انحرافی به آبگیرهای واقع در قوس ارزیابی شده است. آزمایشات تحقیق در 10 گروه اصلی در کانالی با قوس 180 درجه و آبگیری واقع در مقطع 118 درجه از قوس خارجی آن شکل گرفت. نتایج تحقیق حاضر نشان می‌‌دهد که نسبت انحراف رسوب به‌‌شدت تحت تأثیر نسبت آبگیری بوده و با افزایش میزان آن به‌‌شدت افزایش می‌‌یابد. حضور سازه آبشکن در بالادست آبگیر با اصلاح الگوی جریان در اطراف آبگیر میزان نسبت انحراف رسوب را کاهش می‌‌دهد. به‌­طوری که در آزمایش C2 مقدار نسبت بی­بعد انحراف رسوب در نسبت­‌های آبگیری 0.05، 0.15، 0.25 و 0.35 به­ترتیب تا 86.6، 73.3، 64.7 و 46.7 درصد تقلیل می­‌یابد. اما دامنه این تأثیرگذاری تا نسبت آبگیری 0.4 محدود می‌‌شود زیرا قدرت جریان ثانویه به‌علت افزایش انحراف جریان در این ناحیه مستهلک می‌‌شود. همچنین مطالعه اثر سازه‌ آبشکن بر روی حجم رسوب ته‌‌نشین شده در کانال انحراف نشان می‌‌دهد که کاهش فاصله آبشکن تا محور مرکزی آبگیر میزان بیشینه حجم رسوب ته‌‌نشین شده را از 0.4 در آزمایش نوع A به 0.18 در آزمایش نوع C3 تقلیل می‌‌دهد. بر طبق آزمایشات، قرارگیری آبشکن در بالادست آبگیر ابعاد لوله جریان را تغییر داده و میزان آبگیری در ترازهای پر رسوب تحتانی و ترازهای کم‌‌رسوب بالایی جریان را به‌‌ترتیب کاهش و افزایش می‌‌دهد. ابعاد ناحیه جدایی جریان نیز به‌‌دلیل حضور آبشکن و افزایش نسبت آبگیری تحت تأثیر قرار گرفته و در آزمایشات نوع D با کاهش چشم‌‌گیری روبرو می‌‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثر موقعیت آبشکن و دیوار جدا کننده روی انحراف جریان و رسوب به آبگیرهای جانبی

یکی از مشکلاتی که در اکثر آبگیرها به وجود می‌آید، تجمع و ورود رسوبات به دهانه آبگیر و کاهش راندمان آبگیری است. کنترل رسوب در آبگیرها از مسائل پیچیده مهندسی رودخانه است. برای کاهش رسوب ورودی به دهانه آبگیر می-توان از مجموعه روش‌های کنترل کننده ورود رسوب به آبگیر استفاده نمود. در این تحقیق تأثیر زاویه و فاصله آبشکن از دهانه آبگیر همراه با دیوار جداکننده بر روی کنترل رسوب و راندمان آبگیری به صورت ...

full text

بررسی اثر موقعیت آبشکن و دیوار جداکننده بر انحراف جریان و رسوب به آبگیرهای جانبی

یکی از مشکلاتی که در اکثر آبگیرها به­وجود می­آید، ورود و تجمع رسوب به دهانۀ آبگیر و کاهش راندمان آبگیری است. کنترل رسوب در آبگیرها از مسائل پیچیدۀ مهندسی رودخانه است. برای کاهش رسوب ورودی به دهانۀ آبگیر می­توان از مجموعه روش­های کنترل کنندۀ ورود رسوب به آبگیر و نیز از تخلیه­کنندۀ ورود رسوب از دهانه آبگیر استفاده کرد. در این تحقیق تأثیر زاویه و فاصلۀ آبشکن از دهانۀ آبگیر همراه با دیوار جداکننده ...

full text

بررسی اثر آبشکن و سرریزهای مستغرق واقع در قوس بر الگوی جریان و رسوب با استفاده از مدل عددی MIKE 3 FLOW MODEL FM

سرریزهای مستغرق سازه­های مهم چند منظوره در کنترل فرسایش هستند که برای کنترل فرسایش، احیاء آبراهه­ها و بهبود زیستگاه آبزیان استفاده می­شوند. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر ارتفاع سرریزهای مستغرق واقع در قوس آبراهه بر الگوی جریان و کارایی آن­ها در کنترل فرسایش و رسوب­گذاری با استفاده از مدل MIKE 3 FLOW MODEL FMمی­باشد. متغیرهای مورد بررسی در تحقیق حاضر شامل سه دبی 120، 150 و 180 لیتر بر ثانیه، سه...

full text

بررسی آزمایشگاهی اثر آبشکن، صفحات مستغرق و آستانه بر کنترل رسوب و الگوی جریان در آبگیرهای جانبی

در این تحقیق، بصورت آزمایشگاهی حالتهایی از ترکیب سازه هایی شامل آبشکن، صفحات مستغرق و آستانه جهت کنترل رسوب بستر در آبگیری از کانال مستقیم، مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق بستر ماسه ای و فرم انتقال بار بستر بصورت دیون می باشد و رسوب از طریق سیستم چرخشی رسوب در بالادست تزریق می شد. در ابتدا، آزمایشهای شاهد، در حالت بدون هر گونه سازه کنترل رسوب و زاویه آبگیری 90 درجه و در تمام نسبتهای آبگیری (...

شبیه سازی هیدرولیک جریان و رسوب معلق در قوس رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه کارون)

شبیه­سازی توزیع عرضی سرعت جریان و نیز غلظت رسوب معلق در قوس رودخانه­ها، دارای اهمیت زیادی بوده و در حفاظت سواحل رودخانه، الگوی انتقال و ته­نشست رسوبات، انتشار آلودگی و کنترل سیلاب کاربرد دارد. به­دلیل ساختار سه­بعدی جریان در قوس رودخانه­­ها، مدل­های ریاضی یک­بُعدی در این شرایط جواب­گو نبوده و باید از مدل­های ریاضی دو یا سه­بُعدی استفاده نمود. در این تحقیق، ابتدا با اندازه­گیری میدانی داده­های توز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 3

pages  346- 359

publication date 2017-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023